Chụp Ảnh Mùa Thu

1. Tạo một gương phản chiếu

Trời lặng gió là điều kiện rất cần thiết để có được hình ảnh mùa thu phản chiếu trên mặt nước. Nhưng một tấm gương không xao động có thể làm cho hình ảnh trở nên quá tĩnh. Do đó hãy xem thử có tảng đá hoặc khúc cây nào đó có thể phá vỡ sự phản chiếu quá đều đặn ấy và làm cho bố cục mạnh hơn.

Một yếu tố quan trọng khác là góc độ của ánh sáng. Tấm hình bên trên được chụp vào lúc sáng sớm khi những tia sáng đầu ngày vừa chạm tới đỉnh cây lá vàng. Hãy chuẩn bị để có thể tới địa điểm chụp vào sáng sớm hoặc buổi chiều để có được ánh sáng lý tưởng nhất. Với nắng buổi trưa khó mà chụp được những hình đẹp tương tự.

Tuy nhiên dù sao mùa thu thường luôn mang đến những điều kiện thuận lợi: sương mù, sương núi, cảnh bình minh và hoàng hôn đầy ấn tượng. Do đó dù thời tiết có bị coi là "xấu" thì vẫn cứ lên đường, vì nhiều khi chính trong điều kiện tưởng là bất lợi đó mà chúng ta đã chụp được những tấm hình có giá trị nghệ thuật cao.

Và cũng đừng ngưng chụp khi đỉnh điểm của mùa lá vàng đã qua đi. Đôi khi bạn chụp được những tấm hình tuyệt đẹp khi cành cây đã trụi lá và mặt đất là một thảm lá vàng.

Bạn cũng có thể tìm thấy những hình ảnh dễ gây xúc cảm với một cành cây khô và một vài chiếc lá còn cố bám víu trước khi theo cơn gió bay nhẹ xuống mặt đất.

Sau mùa lá rụng cũng là lúc để bạn tìm những dòng suối, những thác nước với những chiếc lá vàng nằm rải rác trên các tảng đá.

Nếu tuyết rơi sớm thì cũng là dịp để bạn thu lại hình ảnh chuyển tiếp của hai mùa thu và đông, với cả lá vàng và tuyết trắng.

2. Phối hợp màu sắc

Mọi người ai cũng thích màu sắc rực rỡ của mùa thu pha trộn với màu xanh ngát của bầu trời. Hãy tìm đưa ống kính vào vùng có màu đỏ và vàng thật tươi do tia nắng rọi vào, nổi bật trên nền trời xanh biếc; nếu có thêm một chút mây trắng bồng bềnh cũng chẳng làm hỏng tấm hình.

Tấm hình bên trên đã được chụp với ống kính góc độ rộng đưa ngược lên ngọn hàng cây aspen.

Các bạn có thể dùng một kính lọc phân cực (polarizer) để làm màu xanh bầu trời đậm hơn và do đó làm nổi bật đám mây trắng.

Tuy nhiên bầu trời xanh không phải luôn là ánh sáng lý tưởng cho các loại phong cảnh. Trời không ánh nắng thường thích hợp hơn để chụp suối và thác nước, như tấm hình dưới đây. Trong trường hợp như vậy, môt kính lọc phân cực sẽ giúp làm giảm những tia phản chiếu vào ống kính khiến màu sắc sẽ tươi đẹp hơn.

Kính lọc phân cực cũng có công dụng như kính lọc trung tính (neutral-density filters) giúp làm giảm độ sáng mà không thay đổi màu sắc, do đó giúp ta có thể dùng tốc độ chậm hơn (để chụp thác nước chẳng hạn).

3. Chụp lá rụng

Mùa thu là một trong những thời điểm thú vị nhất của tôi trong năm vì ánh sáng và vẻ đẹp của nó. Trong khi đi bộ dọc theo đường mòn, tôi thường lượm những lá rụng có màu sắc rực rỡ nhất. Khi đến địa điểm chụp, tôi sẽ dùng những chiếc lá này để làm tăng thêm vẻ đẹp của thiên nhiên. Điều này đặc biệt hữu ích khi chụp cảnh mùa thu bên thác nước hay bên dòng suối. Mấy chiếc lá vàng này sẽ làm tăng thêm màu sắc cho những tảng đá và làm cho cái tĩnh lặng của cảnh vật ấm áp hơn. Nhưng nên nhớ là phải rải những lá này sao cho tự nhiên - quá nhiều lá với mặt phải màu đậm hơn ngửa lên sẽ cho thấy ngay là cảnh vật đã được sắp xếp, không còn tự nhiên nữa.

4. Tách biệt màu sắc và chi tiết ra

Tạo những hình ảnh thật hấp dẫn bằng cách chụp màu sắc của mùa thu - mà không có cây lá gì cả - phản chiếu trên mặt nước. Trong tấm hình bên trên, ánh sáng mặt trời rọi vào đám lá vàng của rặng cây đối diện tạo thành một cái bóng màu vàng ấm trên mặt nước, tương phản với màu lạnh của những tảng đá lấy sáng từ bầu trời xanh.

Để có một tấm hình có thể gây ấn tượng hơn nữa, các bạn có thể chụp nước đang di động đã bị mờ nhòe đi, chẳng hạn như một dòng suối chảy nhanh hoặc mặt hồ vào một ngày gió nhẹ. Thử đặt tốc độ 1/2 giây hoặc lâu hơn để chụp mặt nước mờ nhòe này. Cũng đừng nên đặt tốc độ quá chậm khiến mặt nước quá mịn.

Có thể dùng ống kính chụp xa để chỉ giữ lại những phản chiếu rực rỡ nhất trên mặt nước, tuy nhiên cũng nên giữ lại ghềnh thác và những tảng đá lớn vì chúng có thể làm tăng thêm vẻ đẹp của cảnh vật.

Cũng có thể dùng ống kính chụp xa (chẳng hạn 70-200mm) để tìm ra những hình ảnh nói lên sự chuyển mùa. Như một thảm lá vàng còn đọng sương sớm trên sườn đồi, hoặc chỉ là một chút sắc màu của mùa thu phản chiếu trên mặt hồ phẳng lặng.

Đừng tốn quá nhiều công sức vào cây cối - còn rất nhiều loại cây cỏ khác như cây dương xỉ, bụi cây blueberry, những loại cây mọc bám trên mặt đất; tất cả đều có thể mang lại màu sắc của mùa thu. Cánh dương xỉ đều đặn, những trái berries chín cũng là dấu hiệu báo cho biết mùa thu đã đến.

5. Mở rộng khẩu độ để tách chủ thể ra khỏi hậu cảnh

Mở khẩu độ khoảng từ f/2.8 tới f/5.6 để tách biệt chủ thể ra khỏi cảnh vật xung quanh. Điều này giúp tạo sự tương phản giữa chủ thể thật sắc nét và hậu cảnh dịu nhẹ, trừu tượng. Nó cũng làm gia tăng khác biệt giữa cái thật và ảo, giúp hình ảnh sống động hơn. Cũng cần quan sát thật kỹ chủ thể xem đã có đầy đủ chi tiết khi mở khẩu độ quá rộng không.

6. Tạo ra hình ảnh trừu tượng của mùa thu

Mùa thu cũng là thời gian lý tưởng để tạo những hình ảnh mờ ảo trừu tượng. Mặc dù gió thường gây phiền phức khi chụp ảnh mùa thu, tuy nhiên bạn cũng có thể lợi dụng nó.

Hãy thử chụp với tốc độ chậm khoảng 1/2 giây hoặc chậm hơn. Thường thì những tấm hình trông sẽ đẹp hơn nếu một phần tấm hình như thân cây đứng yên, sắc nét với xung quanh là lá cây bị gió thổi, rung động. Cần dùng một chân chống rung để chụp tấm hình như vậy.

Nhưng nếu trời không có gió thì sao? Ta có thể tự tạo hình ảnh trừu tượng mờ ảo bằng cách di chuyển máy ảnh với máy đặt ở tốc độ chậm, như tấm hình chụp bên trên máy đã được di chuyển theo chiều dọc. Đặt máy với tốc độ khoảng từ 1/2 giây đến 2 giây là vừa.

Bài và hình của Ian Plant

Vũ Công Hiển chuyển dịch